Zdrowe i prawidłowo zbilansowane żywienie jest niezwykle ważne dla zachowania dobrej kondycji zwierząt. Istotny jest nie tylko rodzaj stosowanych pasz, ale także zachowanie odpowiedniej proporcji między nimi. Sporym uznaniem wśród hodowców bydła cieszy się sianokiszonka, która zapewnia bogactwo składników odżywczych, mineralnych, jak również witamin.
Czym jest sianokiszonka?
Sianokiszonka to fermentowana objętościowa pasza, która ma zróżnicowane wartości odżywcze. Zazwyczaj jest stosowana jako pokarm dla bydła mlecznego. Powstaje w procesie kiszenia roślin zielonych, dzięki czemu jest bardziej wartościowa pod względem witaminowym, białkowym i energetycznym. Dzieje się tak, ponieważ składniki odżywcze nie utleniają się, jak w procesie suszenia. Co ważne, wartości odżywcze sianokiszonki są uzależnione od gatunku traw, a także samego procesu zakiszania.
Jak powstaje sianokiszonka?
Sianokiszonka powstaje w procesie fermentacji. Wymaga on staranności i dokładności, gdyż zepsuta sianokiszonka może stanowić poważne zagrożenie dla zwierząt. Stąd też kluczowe jest zarówno odpowiednie przygotowanie, jak i przechowywanie. Produkcja sianokiszonki polega na beztlenowej fermentacji przy udziale kwasu mlekowego z odpowiednio ubitą masą. Pozwoli to zahamować rozwój organizmów tlenowych oraz obniżyć pH.
Najbardziej wartościowe rośliny do produkcji sianokiszonki są z pierwszego pokosu, czyli w okolicach drugiej połowy maja. Najlepiej wybierać mieszankę traw z roślinami motylkowymi. Ich zawartość na poziomie 20-40% zwiększa ilość białka, a także makro- i mikroelementów. Co ważne, rośliny te są również łatwo strawne dla zwierząt. Optymalny termin zbioru sprawia, że zwierzęta chętniej pobierają paszę, ponieważ jest ona smaczniejsza. Dodatkowo zawiera dużą ilość strawnego białka i dużą zawartość witamin i składników odżywczych. Paszę najczęściej przygotowuje się w balach z wykorzystaniem dedykowanej folii do sianokiszonki. Musi ona być odpowiednio dobrana, ponieważ nie tylko wpływa na proces kiszenia, ale także zapewnia świetną jakość uzyskanej paszy. Warto zatem zwrócić uwagę na trwałość, wytrzymałość, kleistość i elastyczność folii, dlatego ważny będzie materiał, z jakiego została wykonana. Dodatkowo powinna mieć niską przepuszczalność tlenu. Dobra folia do sianokiszonki będzie stanowiła ochronę przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, np. wilgoć, niska temperatura czy promieniowanie UV.
Jakie zwierzęta mogą jeść sianokiszonkę?
Sianokiszonka świetnie sprawdza się jako pożywienie dla zwierząt hodowanych w gospodarstwie rolnym. Doskonale nadaje się dla krów, kóz, owiec, królików, jak i zwierzyny łownej. Często jest stosowana w karmieniu koni, jednak w tym przypadku należy zwrócić uwagę zarówno na wiek zwierzęcia, jak i poziom jego aktywności. Dla koni, które potrzebują wysokiego zapotrzebowania energetycznego, świetnie sprawdzi się wcześnie koszona trawa, która zawiera więcej składników odżywczych. Koniom wyścigowym podawana jest sianokiszonka, która zawiera mniejszą ilość włókien, gdyż pozytywnie wpływa na układ pokarmowy. Ważny jest odpowiedni dobór sianokiszonki do każdego gatunku zwierząt, gdyż wymagania żywieniowe są różne dla poszczególnych gatunków.
Jak prawidłowo skarmia się zwierzęta sianokiszonką?
W trakcie żywienia zwierząt, np. bydła mlecznego, warto stosować pasze objętościowe oraz treściwe. Ich połączenie będzie gwarancją odpowiednio zbilansowanej diety, która pozytywnie wpłynie na zdrowie oraz dobrą kondycję zwierząt. Zaleca się, aby w karmieniu przeważały sianokiszonki względem siana. Pasze treściwe, np. mieszanki produkcyjne powinny być podawane z uwzględnieniem poziomu produkcji mleka. Właśnie dlatego ważne jest, aby w prawidłowy sposób ustalić dawkowanie paszy względem konkretnego zapotrzebowania zwierzęcia na składniki pokarmowe czy witaminy i minerały. Istotny jest również stan fizjologiczny zwierzęcia, np. okres laktacji lub zasuszenia. W prawidłowym żywieniu zwierząt niezwykle istotne jest utrzymanie bilansu energetycznego.
Jakie zwierzęta nie powinny jeść sianokiszonki?
Sianokiszonka sama w sobie nie ma przeciwwskazań, które mogłyby wykluczyć ją z pożywienia dla zwierząt hodowlanych. Jednak musi być ona odpowiednio przygotowana i przechowywana. To bardzo ważny aspekt, ponieważ błędy popełnione na etapie produkcji sianokiszonki nie tylko znacząco obniżą jej walory smakowe oraz parametry, ale przede wszystkim mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych zwierząt. Mowa tutaj o rozwoju bakterii, które mogą prowadzić do zatrucia pokarmowego. Ważne jest również zachowanie właściwej proporcji, gdyż ciągłe skarmienie sianokiszonką może spowodować nadmierne zakwaszenie organizmu.
Zbilansowane żywienie zwierząt pozytywnie wpływa na ich zdrowie oraz kondycję. Kluczowe jest jednak stosowanie wyłącznie dobrej jakościowo sianokiszonki i odpowiednio zbilansowane skarmianie.
