Sianokiszonka cieszy się dużą popularnością wśród rolników. Kiszenie to jedna z najlepszych metod konserwacji pasz objętościowych. Produkcja wymaga odpowiedniej wiedzy i przestrzegania kilku kluczowych zasad – to przede wszystkim dokładność i wysoka higiena na każdym jej etapie. Wszelkie odstępstwa prowadzą do pogorszenia się jakości sianokiszonki lub jej zepsucia. Taki produkt nie będzie nadawał się do skarmiania. Warto zatem zwrócić szczególną uwagę na najczęściej popełniane błędy w trakcie produkcji, aby ich nie powielać.
Co to jest sianokiszonka?
Sianokiszonka jest rodzajem paszy objętościowej, powstałej w wyniku fermentacji. Zawiera ona zróżnicowane wartości odżywcze i jest stosowana m.in. w żywieniu bydła. Dostarcza zwierzętom wiele cennych witamin, minerałów, białka oraz składników energetycznych. Sianokiszonka powstaje w wyniku fermentacji roślin zielonych, które uprzednio są koszone w optymalnym okresie. Prawidłowy czas ścięcia oraz gatunek trawy przekładają się na wartości odżywcze. Warto mieć na uwadze, że proces fermentacji wymaga odpowiedniej wiedzy oraz zachowania higieny.
Kiedy produkuje się sianokiszonkę?
Chcąc, aby sianokiszonka była w pełni wartościowa, konieczna jest optymalna jakość traw. Rośliny powinny być koszone w terminie pierwszego pokosu, czyli w drugiej połowie maja, wówczas łąki zaczynają się kłosić, co przekłada się na optymalną zawartość składników odżywczych oraz wysokie walory smakowe. Właśnie ten okres jest najlepszy na produkcję sianokiszonki. Niewątpliwie mieszanka traw z motylkowatymi jest najbardziej wartościowym surowcem. Jej udział powinien wynosić ok. 20-40%, ponieważ zwiększa to ilość białka czy makro- i mikroelementów.
Jakie są metody produkcji sianokiszonki?
Sianokiszonka może być przygotowana w belach bądź w pryzmach. Najczęściej stosowaną metodą są bele. Taka produkcja sianokiszonki zapewnia wysoką jakość paszy oraz minimalizuje straty przy skarmianiu. Metoda ta pozwala na segregację sianokiszonki, która pochodzi z różnych upraw czy pokosów poprzez zastosowanie folii ochronnej. Bele nie wymagają specjalnego miejsca składowania, ważne jest jednak, aby podłoże było wyrównane. Niewątpliwie zaletą jest również transport gotowych sianokiszonek bez konieczności ich otwierania. Z kolei produkcja sianokiszonki w pryzmach wymaga mniejszego nakładu pracy i jest tańszą metodą, głównie ze względu na mniejsze zużycie folii rolniczej. Dobrym rozwiązaniem jest posiadanie specjalnego silosu, który ułatwi wykonanie i poprawne ubicie pryzmy.
Co wpływa na jakość paszy?
Dobra jakościowo sianokiszonka w dużej mierze zależy od składu botanicznego runi, okresu wzrostu oraz rozwoju roślin, wilgotności, rozdrobnienia, jak również czystości surowca czy odpowiedniego ubicia pryzmy. Pasza powinna zawierać ok. 30-40% suchej masy, do 25% włókna oraz powyżej 15% białka ogólnego. Kolor sianokiszonki powinien być zbliżony do barwy surowca z odcieniem lekko brązowym. Duże znaczenie ma termin koszenia roślin, gdyż to właśnie on wpływa na sporą zawartość białka czy cukrów.
Jak rozpoznać źle zrobioną sianokiszonkę?
Prawidłowo wykonana sianokiszonka powinna mieć przyjemny kwasowy zapach oraz lekko brązowy kolor. Błędnie sporządzona pasza będzie charakteryzowała się nieprzyjemną wonią oraz obecnością pleśni lub grzybów, które stanowią wyraźny sygnał, że pasza nie nadaje się do spożycia przez zwierzęta, będąc tym samym bezużyteczna.
Jakie są najczęściej popełniane błędy w produkcji sianokiszonki i jak wpływają one na pasze?
Chcąc uzyskać dobrą jakościowo sianokiszonkę, należy pamiętać o optymalnym terminie koszenia, właściwym wysuszeniu siana, odpowiednim stopniu zbicia beli z sianokiszonką, jak również prawidłowym jej owinięciu. Popełnienie błędu lub niedopilnowanie któregoś z wymienionych etapów będzie skutkowało namnażaniem się szkodliwych mikroorganizmów, które spowodują zepsucie sianokiszonki. Częstym błędem jest nieodpowiednie owinięcie balotu folią, co skutkuje przedostawaniem się powietrza do jego wnętrza i powoduje zepsucie. Inną nieprawidłowością jest zbyt wysoka ilość suchej masy, która znacząco osłabia proces fermentacji. Dodatkowo nieodpowiednie zbicie balotu oraz zbyt luźny materiał, skutkują większą podatnością na zepsucie paszy.
